Algorytmy pomagają ludziom zrozumieć rozbłyski magnetarów, niezwykłych gwiazd neutronowych.

Odległy o blisko 900 lat świetlnych „supergorący jowisz” TOI-2109b nie przypomina niczego, co znamy ze statecznego Układu Słonecznego. Jego przyszłe losy też będą egzotyczne.

W naszym kierunku zmierza ogromna kometa. Przybywa ze skupiska ciał pozostałych po pierwszych chwilach formowania się Układu Słonecznego.

Już 7 lutego wieczorem zobaczymy Księżyc w pobliżu Urana w gwiazdozbiorze Barana. 27 lutego Srebrny Glob odwiedzi Wenus w Strzelcu. Nieopodal zauważymy również Marsa.

Z miejsca, w które nie dociera światło Ziemi i Słońca, Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba sięgnie w przestrzeń i czas głębiej niż cokolwiek wcześniej.

Badając karambole odległych układów gwiezdnych, zobaczymy przyszłość naszego Układu Słonecznego.

Znane z historii wielkie rozbłyski słoneczne dziś miałyby katastrofalne skutki dla satelitów na orbicie, a na ziemi wywołałyby internetową apokalipsę.

Fosfor, który tworzy każdą komórkę ludzkiego organizmu, dociera na Ziemię z pyłem kosmicznym.

Lekki metal pomaga zrozumieć procesy zachodzące we wnętrzach najsłabiej poznanych obiektów we wszechświecie.

Obiegająca Słońce i Ziemię planetoida Kamo’oalewa została wybita w przestrzeń ze Srebrnego Globu.

Droga Mleczna nie więzi małych galaktyk na swojej orbicie, ale z czasem włączy je do swojego orszaku.

Pierwiastki ciężkie, bez których nie byłoby życia, powstają w kuźniach gwiezdnych kataklizmów.

Po latach zastoju zaczynamy sprowadzać na Ziemię próbki komet, asteroid, Księżyca, a nawet innych planet.

Systemy wczesnego ostrzegania przed kosmicznymi odłamkami szybciej dostrzegą duże kosmiczne głazy niż małe.

Styczeń

Ciemną materię najłatwiej zauważyć wokół supergęstych gwiazd.

Misja Dragonfly w 2027 r. ruszy na Tytana – drugi co do wielkości księżyc Układu Słonecznego, przypominający Ziemię we wczesnej młodości.

Już pierwsze spojrzenie na nią może nas zaskoczyć: naszym oczom ukaże się bowiem zapewne miniksiężyc czy – ściślej biorąc – wyraźny sierp.

Curiosity kwestionuje dotychczasowe hipotezy o pochodzeniu marsjańskich gór.

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zaparkował właśnie w punkcie docelowym podróży, odległym od Ziemi o półtora miliona kilometrów. Budowę urządzenia dokumentował Chris Gunn, fotograf NASA. Oto jego reportaż.

Obserwacje z użyciem Kosmicznego Teleskopu Hubble’a pozwoliły dostrzec zmiany prędkości wiatrów w jej obrębie.

2021 PH27 okrąża Słońce w ciągu niecałych 115 ziemskich dni. To najkrótszy okres obiegu wokół gwiazdy centralnej dla znanych nam planetoid.

Jak precyzyjnie wyznaczać pozycję statku? Klucz do rozwiązania tego problemu dała człowiekowi sama natura – to rozrzucone po Galaktyce pulsary.

Dzięki obserwacjom radiowym udało się odkryć niezwykły gwiezdny układ.

Pola magnetyczne występują na większości sąsiednich planet, ale naukowcy nie całkiem rozumieją proces ich powstawania

Teleskop dostrzeże gwiazdy, które powstały tuż po Wielkim Wybuchu i poszuka śladów życia w atmosferach planet pozasłonecznych.

Trzy nowe misje kosmiczne mają ożywić badania dawno zaniedbywanej sąsiadki Ziemi. Być może pozwolą wyjaśnić, w jaki sposób Wenus stała się złą bliźniaczką naszej planety

Pierwiastki radio­aktywne rozbijają cząsteczki wody, tworząc składniki, dzięki którym może rozwijać się podziemne życie. Być może także na Marsie.

Brązowe karły są czymś pośrednim między gwiazdami a planetami i mogą pomóc astronomom w zgłębieniu tajemnic obiektów obu tych klas.

Czy na księżycowej orbicie zachował się wyjątkowy obiekt sprzed ponad pół wieku?

Dzięki obserwacjom wyjątkowej uciekającej gwiazdy udało się poznać sekrety superwybuchu, jaki ją wyrzucił w przestrzeń kosmiczną.

Meteoryty cały czas bombardują Ziemię. Nie są one tylko ciekawostką kolekcjonerską. Analiza ich składu pozwala na uzyskanie ważnych informacji o ewolucji wszechświata oraz Układu Słonecznego.

Skąd pochodzą i jak przemieszczają się przez Drogę Mleczną cząstki promieniowania kosmicznego?

Obliczono, po jakim czasie od Wielkiego Wybuchu pojawiły się pierwsze gwiazdy.

Nasz układ to nie tylko Słońce, planety i księżyce, ale i miliardy niewielkich obiektów, które stały się ostatnio celem badań naukowców. Należy do nich Pas Kuipera.

Po raz pierwszy obserwujemy na żywo zmierzch gwiazdy niegdyś podobnej do Słońca.

Zespół mierzący akumulację mikrometeorytów na Antarktydzie oszacował, że na naszą planetę opada rocznie pięć tysięcy ton pyłu.

Młode skały dostarczone przez Chińczyków mogą przestawić zegar nie tylko chronologii księżycowej, ale także ewolucji Układu Słonecznego.

Do dziś metody poszukiwania życia przez Vikingi są przedmiotem naukowych sporów. Czy zaplanowane testy miały w ogóle szanse wykryć mikroorganizmy?

Teleskop Einsteina zawarło Europejskie Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych w swojej mapie drogowej 2021. To projekt pierwszego podziemnego i najbardziej zaawansowanego europejskiego obserwatorium fal grawitacyjnych trzeciej generacji. Przy jego budowie pracują Polacy.

Cztery planety swobodne odkrył międzynarodowy zespół astronomów. W badaniach brał udział dr Radosław Poleski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Dziś Ziemia osiąga aphelium, czyli najdalszy od Słońca punkt swej orbity. Oba ciała dzieli aż 152 104 285 km, a więc o ponad 5 mln km więcej niż 2 stycznia (147 099 760 km). Fot. Shutterstock

Pięć planetoid zyskało właśnie polskie nazwy.

Nasza gwiazda emituje okresowo olbrzymie ilości cząstek, głównie elektronów i protonów, które są niebezpieczne dla kosmonautów.

Czy między galaktykami są połączenia?

Droga Mleczna ulega precesji. Jak to zmierzyć?

Najciekawsze obszary Drogi Mlecznej kryją gaz i pył przesłaniające centrum naszej galaktyki. A przecież to tam znajduje się supermasywna czarna dziura oraz wiele młodych i masywnych gwiazd. Jakie zjawiska zachodzą w tym ekstremalnym obszarze?

Misja Comet Interceptor ma na celu złapanie przybysza, którego jeszcze nie znamy.

Co można wypatrzyć na lipcowym niebie.

Naukowcy właśnie stracili jedno z najlepszych urządzeń do wykrywania potencjalnie niebezpiecznych planetoid. Stany Zjednoczone i inne kraje szacują ryzyko, organizują burze mózgów i przygotowują plany na przyszłość.

Wśród przewoźników i celów misji mamy dziś znacznie większą różnorodność niż w czasach Apollo i Sojuzów. Planuje się loty astronautów i turystykę kosmiczną.

Odkrycie układów podwójnych składających się z czarnej dziury i gwiazdy neutronowej ogłosiły konsorcja naukowe Virgo, LIGO i KAGRA, w których pracują Polacy.

Rakieta Shenzhou-12, na której pokładzie są Nie Haisheng, Liu Boming i Tang Hongbo, połączyła się z modułem Tianhe – pierwszą zbudowaną częścią chińskiej stacji kosmicznej. Atronauci mają spędzić na orbicie trzy miesiące. – Musimy ustawić nasz nowy dom w kosmosie i przetestować wiele technologii – zapowiedzieli. Będzie to najdłuższa jak dotąd chińska misja kosmiczna z załogą i pierwsza od prawie pięciu lat. Fot. Xu Bu/Xinhua

Jej misja trwała dwa dni, 23 godziny i 12 minut, czyli dłużej niż wszystkie loty amerykańskich astronautów do tego czasu (czym chwalił się Chruszczow). Na lot następnej kobiety – Swietłany Sawickiej – trzeba było czekać 19 lat. Do 2021 r. w kosmos poleciało 65 astronautek. Fot. ESA.

Zdjęcia Ganimedesa – największego księżyca Jowisza – wykonała 7 czerwca sonda Juno. Zbliżyła się do lodowego olbrzyma na odległość 1038 km., czego nie udało się dokonać od ponad 20 lat. – Nie spieszymy się z wyciąganiem jakiekolwiek naukowych wniosków. Na razie po prostu podziwiamy ten niebiański cud – jedyny księżyc w naszym Układzie Słonecznym większy od planety Merkury – mówi Scott Bolton z Southwest Research Institute w San Antonio. Fot. NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS

100 kałamarnic bobtail i 5 tys. niesporczaków ma zostać w czwartek wystrzelonych na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) informuje NASA. Eksperyment może pomoc w opracowaniu środków ochronnych dla astronautów odbywających długie misje kosmiczne. Kałamarnica ma układ odpornościowy podobny do ludzkiego. Niesporczaki zaś mają zdolność przetwania w najbardziej nawet ekstremalnych warunkach. – Chcemy dowiedzieć się nieco o sztuczkach, jakich używają w tym celu – mówią naukowcy.

W największym morzu Tytana mogłyby zatonąć drapacze chmur

Obraz milionów galaktyk obejmujący 11 mld lat kosmicznej historii pomaga rozwiązać niektóre z najważniejszych problemów kosmologii

Narzędzie stworzone dla astronomii znajduje zastosowanie w walce z kosmicznymi śmieciami i kryptografii kwantowej

W wielu miejscach w kosmosie cały czas trwa wielki taniec. Gigantyczne galaktyki, liczące setki miliardów gwiazd, zderzają się z sobą, tworząc zupełnie nowe formacje. Naszą Drogę Mleczną też czeka taki los, ale to dopiero za 4 mld lat.

Dwudziestego dziewiątego kwietnia Chiny zrobiły kolejny krok na drodze w kosmos. Rakieta Długi Marsz wyniosła na orbitę kluczowy moduł orbitalnej stacji kosmicznej tego kraju.

Najpotężniejsze teleskopy naziemne i kosmiczne obserwują niezwykły układ PDS 70.

Czy to dlatego był on niegdyś ciepłą, przyjazną życiu planetą?

Dziesiątego czerwca możemy się wybrać na obserwacje przysłoniętej słonecznej tarczy.

Precyzyjny system nawigacji, podobny do tego, który mamy na Ziemi, proponuje na Księżycu Europejska Agencja Kosmiczna.

Amerykański astronauta, 2015 r. fot. Pixabay/pexels.com

Atomy niklu w zimnych gazach otaczających kometę międzygwiazdową 2I/Borisov ujawniło badanie mgr. Piotra Guzika i dr. Michała Drahusa z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do tej pory cieżkie pierwiastki obserwowano w bardzo gorących środowiskach kosmicznych.

Jakie są etapy odkrywania i opracowywania leków? Czy mikrograwitacja może w tym pomóc? Jakie badania nad lekami przeprowadzono w przestrzeni kosmicznej? Na te pytania odpowie jutro biochemik i biolog dr Martin Braddock.

Miniaturowy model planetarny z połowy XVIII w. Został wykonany przez wytwórcę instrumentów Benjamina Martina. Pokazuje ruchy Ziemi, Księżyca i planet wokół Słońca. Stał się popularny po opublikowaniu przez Sir Isaaca Newtona teorii grawitacji. Fot. Science Museum Group

Jak przedstawić i omówić w szkole wybrane zjawiska za pomocą zdjęć satelitarnych? Jak zdobyć wiedzę, która posłuży do przygotowania ciekawych zajęć w oparciu o nowoczesne technologie? Odpowiedzi proponuje Centrum Nauki Kopernik podczas bezpłatnego kursu online dla nauczycieli.

Aktorka Julija Siergiejewna Peresild i reżyser Klim Szypienko 5 października mają wylecieć z kosmodromu Bajkonur na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), by nakręcić tam film. Na początku maja takie plany ogłosił także Tom Cruise wraz z NASA i SpaceX Elona Muska.

Prawie stuletnią zagadkę pochodzenia tzw. długiego okresu wtórnego w gwiazdowych czerwonych olbrzymach wyjaśnili naukowcy z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Trwa wyścig o odkrycie pierwszego księżyca krążącego wokół planety spoza Układu Słonecznego

Nowe teleskopy księżycowe przyjrzą się ciemnym epokom Wszechświata, w których kryją się zalążki gwiazd

W większości nowych układów planetarnych wody jest tyle, że wystarczyłoby jej na wypełnienie kilku tysięcy oceanów – pisze w „Astronomy&Astrophysics” międzynarodowy zespół naukowców, w którym pracowała dr Agata Karska z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK.

Trwają badania komety 2I/Borisov, gościa z innego układu planetarnego.

Skąd się biorą długie na ponad 5 tys. lat świetlne strugi?

Dzięki pomiarom pracującego na orbicie teleskopu rentgenowskiego Chandra udało się zaobserwować Urana w promieniach rentgenowskich.

Promieniowanie tła gamma ujawnia obecność tajemniczych pewatronów.

Krążące wokół Ziemi pojazdy kosmiczne przeszkadzają astronomom w obserwacjach.

Obserwujący niebo w świetle gamma satelita Fermi od kilkunastu lat notuje niezrozumiały nadmiar promieniowania o energii przekraczającej jeden gigaelektronowolt, docierającego z centrum naszej Drogi Mlecznej.

Żyjemy na Ziemi m.in. dzięki temu, że otacza ją atmosfera. Nie jest to wyjątek w kosmosie. Wykryto ją również na innych planetach, w tym pozasłonecznych, a nawet na niektórych księżycach. Ale atmosfera atmosferze nierówna.

Systemy laserowe przyspieszyłyby transmisję danych przez sondy międzyplanetarne

Astronautka Jessica Watkins może być jednym z pierwszych ludzi, którzy powrócą na Księżyc

Powstała największa i najdokładniejsza mapa nieba obserwowanego na ultraniskich częstotliwościach radiowych

Dzięki dostarczonemu na Ziemię dziewiczemu materiałowi z planetoidy Ryugu być może poznamy wreszcie tajemnicze pochodzenie tych drobniutkich inkluzji

Nowy prywatny przemysł kosmiczny powinien brać przykład z lotnictwa

Dzień wydłuża się lub skraca w różnym tempie

Trwają prace nad księżycową stacją orbitalną Gateway.

Neutrino, które uciekło z okolic supermasywnej czarnej dziury, pomoże nam zrozumieć procesy zachodzące w jej pobliżu.

Wielu naukowców uważa, że życie na Ziemi nie przetrwałoby długo, a być może nigdy by na niej nie powstało, gdyby nie potężne siły geologiczne. A jak się sprawy miały na innych ciałach niebieskich Układu Słonecznego? Trzeba to sprawdzić.

Ciepło nierównomiernie emitowane przez nagrzaną promieniami słonecznymi planetoidę może istotnie zmienić jej orbitę. Mowa o tzw. efekcie Jarkowskiego. Choć delikatny w działaniu, jest on w stanie skierować kosmiczną skałę na kurs kolizyjny z naszą planetą.