Donosy

Wielorybi staruszek
Najstarszym znanym wielorybem należącym do stosunkowo pospolitego gatunku humbaków jest osobnik nazwany Old Timerem. Po raz pierwszy został zidentyfikowany w 1972 r., a w tym roku dostrzegł go w pobliżu Alaski dr Adam Pack z University of Hawai’i w Hilo. Rozpoznał go po charakterystycznym wyglądzie płetwy ogonowej, która jest odpowiednikiem odcisku palca. Wiek Old Timera ocenia się na 53 lata. Jest on jednak nastolatkiem w porównaniu z walami grenlandzkimi, które dojrzałość płciową osiągają dopiero po 100 latach i dożywają 200 lat.

Wielka Fala
Według oszacowań geofizyczki Angeli Carrillo Ponce i jej współpracowników z Universität Potsdam ocieplenie klimatu Ziemi stwarza groźbę powstawania fal tsunami o gigantycznej wysokości, spowodowanych obsuwaniem się skał na wybrzeżach Grenlandii. Przed rokiem zdarzenie takie nastąpiło już w niezamieszkanym Fiordzie Dickson i fala pływowa osiągnęła wówczas wysokość 200 m.

Na początku był ocean
We wczesnej fazie swej geologicznej ewolucji cała nasza planeta była przez pewien czas pokryta wodą. Jak dotychczas sądzono, pierwsze lądy wyłoniły się z pradawnego oceanu ok. 3,9 mld lat temu. Nowe badania międzynarodowej grupy indyjskich, australijskich i amerykańskich naukowców dowiodły, że zdarzenie to nastąpiło 700 mln lat wcześniej i pierwszy ląd, który wynurzył się z wody na świat, znajduje się dziś w stanie Jharkhand we wschodnich Indiach.

Kibicowanie pomaga schudnąć
Dr Dale Esliger z brytyjskiego Loughborough University oszacował, że oglądanie w telewizji zmagań olimpijskich sportowców może skutkować utratą wagi. Typowy organizm kibica spala w ciągu 90 min ok. 540 kcal, co jest skutkiem podobnym do 45-minutowego biegu. Nie jest jasne, czy kibicowanie lokalnym rozgrywkom przynosi podobne korzyści.

Końska strategia
Konie są od tak dawna naszymi współpracownikami i przyjaciółmi, że uważamy je za zwierzęta wyjątkowo inteligentne. Okazuje się jednak, że w zasadzie nie docenialiśmy ich mądrości. Jak wynika z badań behawiorystycznych, przeprowadzonych przez naukowców z Nottingham Trent University, pracujących pod kierunkiem dr Louisy Evans, są one zdolne do planowania i szybkiego uczenia się. Specjaliści ci zbadali 20 koni, z którymi grali w trójetapowe gry, i doszli do wniosku, że konie potrafią rozumować i myśleć strategicznie.

Jak ocieplić Marsa?
Prof. Edwin Kite, specjalista od Układu Słonecznego i zamieszkiwalności egzoplanet, zaproponował – wraz ze swymi kolegami z Northwestern University i University of Central Florida – sposób na podniesienie temperatury atmosfery marsjańskiej o 29°C. Wystarczy przez kilka lat rozpylać w marsjańskim powietrzu specjalne nanocząstki o wysokiej zdolności absorpcyjnej w tempie 8 galonów (ok. 30 l) na sekundę. Po kilku latach średnia temperatura przy powierzchni wzrośnie do komfortowych –30°C.

Nie pij kawy przed zakupami
Jak wykazały przeprowadzone w Wielkiej Brytanii badania, kofeina może mieć podstępny wpływ na funkcjonowanie naszego mózgu. Brytyjskie Towarzystwo Psychologiczne uznało nawet za stosowne ostrzec jej konsumentów, iż zwiększa ona niebezpieczeństwo impulsywnych zakupów i jedna mała czarna może spowodować, że wydamy o 50% więcej pieniędzy, niż zaplanowaliśmy.

Sześć rodzajów miłości
Międzynarodowy zespół fińskich i niemieckich psychologów dokonał przełomowego odkrycia, wykazując, że człowiek jest zdolny do odczuwania sześciu rodzajów miłości, które aktywują różne obszary mózgu. Oto one: miłość romantyczna, miłość rodzicielska, miłość do przyjaciół, miłość do obcych, miłość do „rodzinnych” zwierząt oraz miłość do natury. Chyba zapomnieli o pieniądzach…

Może mężczyźni nie wyginą…
Stopniowa degeneracja decydującego o naszej męskości chromosomu Y nieprzerwanie trwa – według naukowych oszacowań może on całkowicie zniknąć za 11 mln lat. Ogłoszone niedawno wyniki japońskich badań, dotyczących kolcoszczurka amamijskiego (Tokudaia osimensis), który już chromosom ten zdążył stracić, dają powody do umiarkowanego optymizmu. Japończycy odkryli mianowicie, że choć zwierzęta te mają tylko (jeden lub dwa) chromosomy X, decydujący o męskości gen zdążył się przyczepić do innego chromosomu.

Prozac zagraża rybom
Do wód gruntowych, a następnie rzek i mórz dostają się nie tylko zażywane przez ludzi narkotyki, lecz także substancje antydepresyjne w rodzaju fluoksetyny, zwanej potocznie prozakiem. Przeprowadzone w Australii badania nad jego wpływem na zachowanie gupików wykazały, że jego spożycie przez te popularne rybki akwariowe powoduje niebezpieczne zmiany anatomiczne i behawioralne. Mówiąc w skrócie, naukowcy obawiają się, iż w konsekwencji tej przymusowej kuracji antydepresyjnej dla gupików prokreacja może stać się ważniejsza od instynktu samozachowawczego.

Księżycowa woda
Chińscy badacze opracowali metodę wydobywania wody z księżycowej gleby. Polega ona na wyzwoleniu atomów wodoru z bogatych w nie minerałów, a następnie jego utlenieniu. Dzięki metodzie tej będzie można wyprodukować 50 kg wody z 1 t księżycowego gruntu, co wystarczy do picia i hodowli warzyw.

Ucieczka pożartych
Chodzi o młode węgorze japońskie skonsumowane przez rybę z gatunku Odontobutis obscura. Dzięki zdjęciom rentgenowskim odkryto, że węgorze starają się wydostać na zewnątrz, wędrując w górę przewodu pokarmowego w kierunku skrzeli. Tam najpierw wkładają w skrzela ogony, a po mniej więcej minucie się z nich wyplątują. Nie wszystkie wpadają na ten pomysł. Niektóre błądzą tylko po żołądku. Zjawisko opisano w „Current Biology”.