Genetyka i fizjologia

• 
  Człowiek

  Tajemnice nerwu błędnego

  Niezwykłe właściwości tego najdłuższego nerwu czaszkowego człowieka są kluczem do nowych terapii.

  Jena Pincott

  1 kwietnia 2025
• 
  Zdrowie

  Dużo szerszy problem

  Endometrioza wiąże się m.in. z migrenami i astmą.

  Lydia Denworth

  1 kwietnia 2025
• 
  Człowiek

  Co zdradza głos

  Nasz głos to nic innego jak sygnał jakości, indywidualna i niepowtarzalna cecha, prawie jak odciski palców. Nawet bliźnięta jednojajowe mają nieco inne głosy.

  Ewa Nieckuła

  1 kwietnia 2025
• 
  Zdrowie

  Czy autyzm jest związany ze stanem zdrowia ciężarnej?

  Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ang. autism spectrum disorders, ASD) objawiają się nieprawidłowym rozwojem przed 3. rokiem życia oraz wadliwym funkcjonowaniem w zakresie interakcji społecznych, zachowania i komunikacji. Często towarzyszą im zaburzenia snu, fobie i napady złości.

  Katarzyna Kornicka-Garbowska

  1 kwietnia 2025
• 
  Zdrowie

  Wspomnienia tworzą się już od pierwszego roku życia. Dlaczego znikają?

  Najnowsze badania z wykorzystaniem neuroobrazowania rzucają nowe światło na tzw. amnezję dziecięcą.

  Marcin Rotkiewicz

  20 marca 2025
• 
  Zdrowie

  Klimakterium: uciążliwość nie tylko dla ciała, lecz także dla umysłu

  Kobiety, które doświadczają szczególnie dotkliwych objawów perimenopauzalnych i menopauzalnych, są również w grupie ryzyka zaburzeń neurologiczno-kognitywnych, w tym demencji. To zagrożenie można jednak zminimalizować.

  Marta Alicja Trzeciak

  18 marca 2025
• 
  Zdrowie

  Bakterie dostaną ostateczny nakaz eksmisji z tytanowych implantów

  Mikroorganizmy są problemem w przypadku wszepu np. stawu biodrowego. Osiadają bowiem na metalu i powodują infekcje. Chińscy naukowcy znaleźli sposób na to, jak się ich pozbyć.

  Tomasz Tarnawski

  18 marca 2025
• 
  Zdrowie

  Sąd nad fluorem: fakty kontra uprzedzenia

  Niepozorny pierwiastek zaliczany do grupy mikroelementów, a więc występujący w organizmach w śladowych ilościach – budzi emocje od lat. Jest jak dentystyczna wersja Doktora Jekylla i Pana Hyde’a: wychwalany jako zbawca szkliwa i demonizowany jako cichy truciciel. Które oblicze jest prawdziwe? [Artykuł także do słuchania]

  Paweł Walewski

  18 marca 2025
• 
  Zdrowie

  Ptasia grypa: zastosowanie znanego leku i powrót do starych szczepionek

  Wysoce zjadliwa choroba coraz skuteczniej infekuje ssaki, a patogen, który ją wywołuje, znajduje coraz więcej dróg transmisji. Konieczne jest więc opracowywanie programów zwalczania, prewencji oraz leczenia tej infekcji – również u ludzi. Dwa zespoły badawcze mają nowe propozycje.

  Marta Alicja Trzeciak

  17 marca 2025
• 
  Człowiek

  Płuca potrafią więcej. Czas na zmiany w podręcznikach

  Za produkcję krwinek, czyli hematopoezę, odpowiada w organizmie człowieka szpik kostny. To zdanie właśnie przestało być prawdziwe. A to za sprawą badań naukowców z University of California.

  Marta Alicja Trzeciak

  3 marca 2025
• 
  Zdrowie

  Gawędy o patomorfologii

  Z patomorfolożką lek. Pauliną Łopatniuk rozmawia dr n. chem. Mirosław Dworniczak.

  Mirosław Dworniczak

  1 marca 2025
• 
  Zdrowie

  Kości: na dbanie o nie nigdy nie jest za wcześnie

  Są twarde, więc kiedyś uznawano je za martwe. Tymczasem są żywym, dynamicznym organem: kurczą się, rosną, przebudowują, wraz ze stawami dynamicznie reagują na naciski i naprężenia. [Artykuł także do słuchania]

  Paweł Walewski

  1 marca 2025
• 
  Człowiek

  Hunowie: ile odziedziczyli po wschodnioazjatyckich elitach

  Pojawili się w Europie w latach 70. IV w. i założyli bardzo wpływowe, choć krótkotrwałe imperium. Naukowcy od lat spierają się, czy wywodzili się z koczowniczego ludu Xiongnu, którego państwo w Azji Środkowej upadło ok. roku 100.

  Agnieszka Krzemińska

  25 lutego 2025
• 
  Człowiek

  Cesarstwo Rzymskie: na co wskazuje karmienie piersią  

  Czy istnieje związek między czasem spożywania przez niemowlęta mleka matki a urbanizacją? Nowa publikacja w „PNAS Nexus” sugeruje, że tak. Skąd ta wiedza? Z zębów.

  Tomasz Targański

  11 lutego 2025
• 
  Człowiek

  Morsowanie: hartuje i odstresowuje, czy działa jak placebo

  Zimnej immersji przypisuje się wiele właściwości prozdrowotnych. By sprawdzić, czy słusznie, naukowcy z University of South Australia przeprowadzili metaanalizę.

  Marta Alicja Trzeciak

  11 lutego 2025
• 
  Człowiek

  Gdzie biją genetyczne źródła Indoeuropejczyków

  Dzięki genetykom możemy spojrzeć na tę zagadkę z nowej perspektywy. Badania opublikowane w „Nature” pokazują, jak kształtowały się geny ludu, który zdominował olbrzymią część Eurazji.

  Agnieszka Krzemińska

  5 lutego 2025
• 
  Zdrowie

  Terapie genowe. Edytowanie DNA to profilaktyka czy eugenika?

  Zostawiamy potomkom zniszczoną planetę. Może więc w ramach rekompensaty uwolnić ich raz na zawsze od cywilizacyjnych chorób? Ale za jaką cenę?

  Marta Alicja Trzeciak

  4 lutego 2025
• 
  Zdrowie

  Guz kradnie zdrowe mitochondria

  Nowotwory korzystają z wielu podstępów, by oszukać lub osłabić system immunologiczny. Nowy, nieznany dotąd mechanizm odkryli japońscy uczeni.

  Marta Alicja Trzeciak

  3 lutego 2025
• 
  Człowiek

  Świadome sny mogą poprawić jakość życia na jawie

  Są ulotne, ale wydają się rzeczywiste i wywierają na nas wpływ, ponieważ mózg i ciało postrzegają je jako prawdziwe. Inżynieria snów może uczynić spanie zdrowszym w bardzo szerokim ujęciu.

  Michelle Carr

  1 lutego 2025
• 
  Człowiek

  Bolesne skurcze jelit

  Ustalono, jak chorobotwórcze bakterie prowadzą do pojawienia się przykrych objawów.

  (KKG)

  1 lutego 2025