50, 100 i 150 lat temu
1974
Więcej alkoholu w kosmosie
„Czy istnieje inteligentne życie poza Ziemią, gdzieś we Wszechświecie? Jako jeden z dowodów przywoływano fakt, że podczas gdy alkohol metylowy został odkryty w przestrzeni międzygwiazdowej, to alkohol etylowy (ten nadający się do konsumpcji) nie. Ale w październiku tego roku grupa badaczy użyła bardzo czułego spektrometru do zbadania gęstego obłoku gazu i pyłu zwanego Sagittarius B2, bogatego źródła większości znanych cząsteczek w kosmosie. Odkryli oni słabą emisję radiową na długości fali 3,3 mm i zidentyfikowali ją jako promieniowanie pochodzące od alkoholu etylowego. Alkohol etylowy, składający się z dziewięciu atomów (C2H5OH), jest jedną z największych i najbardziej złożonych cząsteczek znanych nam obecnie, które istnieją w przestrzeni międzygwiazdowej. Substancja ta, pod postacią cienkiej warstewki pary, jest rozprzestrzeniona w całym obłoku Sagittarius B2, którego średnica wynosi około 50 lat świetlnych. Teoretycznie, gdyby skondensować ten alkohol etylowy, można byłoby go spożyć. Problemem może być jednak to, że jest on silnie zanieczyszczony substancjami takimi, jak cyjanowodór, formaldehyd i amoniak. Odkrycie to zwiększa całkowitą liczbę różnych rodzajów cząsteczek wykrytych w kosmosie do 32”.
1924
Nazwa „metanol” jest bezpieczniejsza
„Jakiś czas temu zwrócono uwagę na użycie tego słowa do określenia alkoholu metylowego, powszechnie nazywanego też alkoholem drzewnym. Celem zmiany było wprowadzenie takiej nazwy handlowej, która nie zawierałaby słowa »alkohol«. Chciano w ten sposób zmniejszyć ryzyko wykorzystania tego związku jako napoju. W ciągu zaledwie jednego roku w jednym z naszych większych miast odnotowano 54 zgony związane z konsumpcją alkoholu metylowego. Po wprowadzeniu określenia »metanol« i zaakceptowaniu go przez handel i użytkowników, liczba zgonów w tej samej miejscowości spadła do mniej niż 20 w ciągu roku. Uważa się, że dzięki temu jednemu prostemu pomysłowi osiągnięto znacznie więcej niż dzięki jakiejkolwiek kampanii edukacyjnej czy też egzekwowaniu prawa”.
Chromosomy, nie galaretka
„Wraz z mikroskopowymi badaniami komórki i jej struktur wewnętrznych oraz ponownym odkryciem prawa Mendla w 1900 roku, dwie wcześniej niezależne linie badawcze wsparły się i wzajemnie wzmocniły. Dziś wiemy, że żywe komórki nie są kroplami galaretki; każda ma bardzo złożoną budowę, a jednym z jej elementów, łatwym do zaobserwowania, jest kropeczka zwana jądrem. Ono z kolei zawiera wiele ważnych i jeszcze mniejszych elementów zwanych chromosomami, których liczba jest zawsze taka sama u konkretnego gatunku rośliny lub zwierzęcia. Chociaż natura i zachowanie tych maleńkich chromosomów nie są nam w pełni znane, jest dość oczywiste, że mają one wiele wspólnego z tak doniosłym zjawiskiem, jak dziedziczenie cech.”
1874
Obrazy pławią się w świetle wapiennym
„Wystawiany w Londynie nowy, słynny obraz »The Roll Call« [autorstwa Lady Elizabeth Butler] wzbudził olbrzymie zainteresowanie. Tłumy przybywają nocą do sali wystawowej, gdzie światło wapienne wydobywa z niezwykłą czystością kolory obrazu. Wszystko widać równie dobrze, jak w świetle dziennym. Pomysł oświetlania galerii sztuki światłem wapiennym sprawdza się doskonale. Żółty kolor zwykłego płomienia gazowego ujawnia bowiem tylko część barw. Czerwienie i żółcie są widoczne wystarczająco dobrze, ale błękity i zielenie oraz ich różne odcienie są niestety zniekształcone, a efekt artystyczny zostaje utracony. Światło wapienne eliminuje te przeszkody. Uważa się, że Levett Ibbetson pierwszy wykorzystał światło wapienne w fotografii. Palnik tlenowo-wodorowy (mieszanina tlenu i wodoru) podgrzewał bryłkę wapna palonego, które zaczynało się żarzyć białym światłem.
Higieniczne ściany szpitali
„Autor artykułu w »London Builder« sugeruje, że grube szkło można byłoby łatwo i tanio mocować cementem do ścian szpitali. Taka szklana fasada byłaby nienasiąkliwa, trwała, łatwa do utrzymania w czystości oraz do naprawy i, w przeciwieństwie do papieru i farby, odporna na upływ czasu. Szkło można ciąć lub wyginać, tworząc dowolny kształt. W razie potrzeby szklane płyty można zabarwić, nadając im jakiś radosny kolor. Wiele cech tego materiału, a szczególnie jego nienasiąkliwość, czyni go przydatnym w przypadku budynków szpitalnych i więziennych. Naszym zdaniem szkło zasługuje na uwagę architektów.”