Katastrofa Challengera
Autor książki Adam Higginbotham jest brytyjskim dziennikarzem śledczym, który wsławił się w 2019 r. doskonałą książką o katastrofie w Czarnobylu. Tym razem powraca z drobiazgową analizą tragedii promu kosmicznego Challenger. Muszę przyznać, że ponownie jestem zafascynowany gigantyczną pracą, jaką wykonał, która zajęła mu cztery lata. Analiza tysięcy dokumentów, setki rozmów ze świadkami tamtych wydarzeń, ale też z ludźmi, którzy byli związani z procesem decyzyjnym. Opowieść zaczyna się na samym początku programu kosmicznego. Autor szczegółowo analizuje pierwszy poważny naziemny wypadek rakiety Apollo 1, w którym zginęło trzech astronautów. Już wtedy było to ostrzeżenie dla NASA, niestety w dużym stopniu zignorowane. W książce przedstawione są problemy techniczne z promem i rakietami, ale też procesy decyzyjne, które de facto doprowadziły do dramatu Challengera. Wszyscy wiedzieli, że uszczelki twardnieją w niskich temperaturach, co pokazał Richard Feynman w prostym eksperymencie w czasie obrad komisji senackiej. Inżynierowie firmy Thiokol (ci na samym dole drabinki) mówili: „Nie startujmy, jest zbyt zimno”. Ale ostateczne decyzje zapadały wyżej. Trzeba było lecieć, bo presja z góry była niesamowicie silna. Efekt znamy – siedmioro astronautów zginęło dosłownie na oczach bliskich. Co gorsza, nie umarli od razu, żyli jeszcze ponad dwie minuty po wybuchu, walcząc do chwili, gdy resztki kabiny uderzyły o powierzchnię oceanu. Cały program wahadłowców ostatecznie zakończyła katastrofa Columbii, także szczegółowo opisana w książce.
Nasuwa się tutaj znany cytat wypowiedzi pierwszego amerykańskiego astronauty, który pytany, o czym myślał kilka sekund przed startem, odparł: „O tym, że siedzę w rakiecie złożonej z setek tysięcy elementów, a każdy z nich został wyprodukowany przez firmę, która zaoferowała najniższą cenę”. Dodałbym tylko: i moje życie zależy od tysięcy ludzi, którzy mają w nosie bezpieczeństwo, bo gonią ich terminy.
|
|
„Katastrofa Challengera.
|