Uraz powstały w trakcie walki na czaszce Skandynawa z epoki wikińskiej. Uraz powstały w trakcie walki na czaszce Skandynawa z epoki wikińskiej. Lisa Mariann Strand
Człowiek

Wiking z Norwegii bardziej brutalny

Struktury społeczne silnie wpływają na poziom przemocy.

Wczesnośredniowieczni mieszkańcy Skandynawii uchodzili za brutalnych, ale najgorszą opinię mieli Norwegowie, którzy najczęściej wyprawiali się na wiking, czyli łupieżcze wyprawy do Europy. Najnowsze analizy szczątków ludzkich z Norwegii i Danii z okresu wikińskiego potwierdzają, że przemoc była znacznie powszechniejsza w krainie fiordów niż w Jutlandii. Aż 33% badanych szkieletów z Norwegii wykazywało oznaki wyleczonych urazów i aż 37% miało śmiertelne rany, co pokazuje, jak często sięgano po broń, która była wszechobecna, bo w norweskich grobach znaleziono ponad 3 tys. wczesnośredniowiecznych mieczy.

Zupełnie inaczej sytuacja wyglądała w Danii, gdzie społeczeństwo było mocniej scentralizowane, a przemoc bardziej kontrolowana, a więc zazwyczaj związana z egzekucjami. Szkielety z Danii rzadziej wykazywały ślady ran bojowych, częściej natomiast oznaki egzekucji, jak dekapitacja. Zaledwie 6% szkieletów miało ślady śmiertelnych ran, co wskazuje na znacznie niższy poziom przemocy niż w Norwegii. Według autorów artykułu różnice te wynikały z odmiennej struktury społecznej. W Danii dzięki silniejszej centralnej władzy i bardziej hierarchicznemu społeczeństwu przemoc była rzadsza i systematyczniej egzekwowana przez władze, a w pozbawionej centralnej władzy Norwegii ludzie sami wymierzali sprawiedliwość. Badania pokazują, że mieszkańcy Skandynawii nie tworzyli w tym czasie jednolitej społeczności oraz że struktury społeczne bardzo silnie wpływają na poziom przemocy.

Wiedza i Życie 10/2024 (1078) z dnia 01.10.2024; Sygnały; s. 7