Pulsar - najciekawsze informacje naukowe. Pulsar - najciekawsze informacje naukowe. Shutterstock
Człowiek

Pismo klinowe: naukowe śledztwo ujawnia jego ciekawe początki

W jaki sposób ludzie przeszli od symboliki przedpiśmiennej do piśmiennej? Odpowiedź znaleźli badacze z Bolonii.

Pismo klinowe uchodzi za najstarszy znany system pisma – powstały pod koniec IV tys. p.n.e. w mieście Uruk w Mezopotamii. Jego początki sięgają piktogramów nanoszonych na gliniane tabliczki i naczynia (przez odciskanie trzciny w mokrej glinie, co nadawało im charakterystyczny kształt), które służyły głównie do celów administracyjnych – oznaczania towarów, podatków i transakcji handlowych. Z czasem ewoluowały one w bardziej abstrakcyjne symbole, reprezentujące dźwięki lub sylaby, co umożliwiło przekazywanie informacji wykraczających poza podstawową rachunkowość, a dotyczących złożonych idei. Ta ewolucja była zatem kluczowym krokiem w rozwoju ludzkiej myśli.

Tabliczki z pismem klinowym.Courtesy of CDLI - Cuneiform Digital Library Initiative/ArchiwumTabliczki z pismem klinowym.

Wczesne formy znaków zachowały się na naczyniach, ale też i na pieczęciach cylindrycznych, które również miały kluczowe znaczenie w administracji i zarządzaniu w starożytnej Mezopotamii. Były wykorzystywane głównie do zabezpieczania dokumentów i towarów oraz identyfikacji własności. Używane od końca IV tys. p.n.e. pieczęcie były wykonane z kamienia lub innych trwałych materiałów. Każda była unikatowa, przypisana do konkretnej osoby lub instytucji. Po przyciśnięciu i przetoczeniu wałeczka po mokrej glinie wzór odbijał się na powierzchni, znakując dokumenty księgowe i pojemniki z towarami. Pieczęcie były podstawowym narzędziem w rozwijającej się biurokracji Mezopotamii.

Naukowcy z Università di Bologna przeanalizowali te artefakty i odkryli zależności między wyrytymi na nich wzorami a znakami proto-pisma klinowego sprzed ok. 5 tys. lat: niektóre wzory na pieczęciach przekształciły się w znaki, które weszły w skład tego bardziej zaawansowanego systemu pisma klinowego. Większość pozostaje nierozszyfrowana, jednak badacze znaleźli powiązania między wyobrażeniami na pieczęciach a symbolami dotyczącymi transportu tekstyliów i ceramiki.

Schematy znaków z pieczęci.Courtesy of CDLI - Cuneiform Digital Library Initiative/ArchiwumSchematy znaków z pieczęci.

To odkrycie pierwszy raz bezpośrednio łączy pieczęcie z wynalezieniem pisma. – „Przejście od symboliki przedpiśmiennej do piśmiennej to kluczowy moment w rozwoju ludzkiej myśli i przełamanie granicy między prehistorią a historią” – mówi kierująca badaniami prof. Silvia Ferrara.


Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną