Klasyczni Space Invaders. Klasyczni Space Invaders. Peter Macdiarmid / Getty Images
Człowiek

Korzyści z gier

Komputerowe gry akcji rozwijają świadomość językową

W grze komputerowej Space Invaders Extreme 2 trzeba strzelać, aby zniszczyć kosmitów atakujących Ziemię. Kosmici poruszają się szybko, spadają z góry ekranu i odbierają graczowi „życie”, jeśli dotrą na dół.

Opublikowane w „Nature” wyniki badań wskazują, że takie gry mogą pomóc dzieciom zagrożonym dysleksją rozwojową (genetyczne schorzenie neurologiczne, które utrudnia naukę czytania i pisania) poprzez poprawę ich zdolności do postrzegania mówionych słów i dźwięków. Wydaje się, że niszczenie wirtualnych kosmitów nie ma związku z rozróżnianiem słów. Wcześniejsze badania wykazały jednak, że komputerowe gry akcji, których opanowanie wymaga szybkich reakcji kognitywnych i motorycznych, aktywują części mózgu kontrolujące uwagę, które z kolei wpływają na procesy pamięciowe. W przeprowadzonych we Włoszech nowych badaniach 79 nieumiejących jeszcze czytać dzieci, w których rodzinie występowała dysleksja, przeszło kilka testów językowych, w tym polegających na dostrzeganiu różnic między wymyślonymi słowami, co nie jest łatwe dla dyslektyków. Następnie dzieci podzielono na cztery grupy. Jedna grała w Space Invaders Extreme 2, druga w grę komputerową bez akcji, trzecia uczestniczyła w terapii mowy (typowe leczenie zaburzeń językowych), a czwarta pozostała nieaktywna. Grano cztery razy w tygodniu przez 45 minut przez półtora miesiąca, a terapia mowy obejmowała 45-minutowe sesje dwa razy w tygodniu przez cztery miesiące.

Po zakończeniu badań ponad 80% grających w Space Invaders znacznie lepiej identyfikowało słowa niż przed badaniem i była to wyraźnie większa poprawa niż w przypadku każdej z trzech pozostałych grup. Naukowcy nie są pewni, dlaczego gry okazały się skuteczne w tym konkretnym zadaniu (w innych testach językowych nie zauważono tak znaczącej poprawy), ale podkreślają wagę tego odkrycia. „Jeśli możemy skupić się na tych wybranych funkcjach poznawczych, zanim dzieci staną się starsze i zmniejszy się plastyczność ich mózgów, to zapewne będziemy mogli wpływać profilaktycznie na niektóre aspekty dysleksji, zanim się one w pełni uformują” – uważa współautor badań Simone Gori, neurobiolog z University of Bergamo.

Zdaniem pochodzącej z Włoch neurolog Marilu Gorno Tempini z University of California w San Francisco, w przeciążonym włoskim systemie zdrowia publicznego i szkolnictwa dysleksja często pozostaje nieleczona. Te badania dają nadzieję na interwencję we wczesnym dzieciństwie i są inspiracją do badań na większą skalę także w innych krajach. Khizer Khaderi, chirurg neurookulista ze Stanford University, podkreśla pionierskość ekperymentu, które wykazuje, że gry komputerowe mogą pomóc osobom z zaburzeniami procesu uczenia się. „Oczy są przedłużeniem mózgu, więc gra oddziałuje bezpośrednio na nasze funkcje poznawcze – ta zależność warta jest dalszych badań” – uważa Khaderi.

Świat Nauki 12.2024 (300400) z dnia 01.12.2024; Skaner; s. 16