Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Mark Garlick / Archiwum
Kosmos

Wydrążył krater o średnicy 150 kilometrów. Już wiadomo, skąd przybył

Meteoryt, który zmiótł z Ziemi większość dinozaurów, nadleciał zza orbity największej planety Układu Słonecznego.

Nikt by tam wtedy nie chciał się znaleźć. 66 milionów lat temu w Ziemię uderzył potężny meteoryt. Miał blisko 10 kilometrów średnicy i masę biliona ton. Wydarzyło się to w okolicach dzisiejszego półwyspu Jukatan w Meksyku. Bolid nadleciał z prędkością 20 kilometrów na sekundę. Krater, który wydrążył, miał około 150 km średnicy. Dziś nosi nazwę Chicxulub.

Energia, którą meteoryt niósł ze sobą, została zamieniona w ciepło, światło i dźwięk. Niemal natychmiast wszystko w odległości 1000 km wyparowało. Zwierzęta, które wówczas żyły, doświadczyły wichur i trzęsień ziemi dużo silniejszych niż wszystko, co widział na własne oczy człowiek. Wybuchły ogromne pożary. Sadza i dym z nich dostały się do atmosfery, zatruły prądy powietrzne. Ziemia pogrążyła się w mroźnej ciemności. To była zima nuklearna, która trwała kilkanaście lat.

Lasy, a za nimi wszelkie ekosystemy, pozbawione słońca, upadały. Związki siarki, które za sprawą meteorytu dostały się do atmosfery, utworzyły kwaśne deszcze. One wymyły pozostałą roślinność lądową i zatruły oceany. Węglany ze wzbitej w powietrze gleby zamieniły się w cząsteczki dwutlenku węgla. To ogrzało powietrze. Zima nuklearna przekształciła się w globalne ocieplenie. Wysokie temperatury sprawiły, że powrót ekosystemów był utrudniony. Zwierzęta tego nie wytrzymywały. Szacuje się, że wymarło blisko 60 procent wszystkich gatunków, w tym nieptasie dinozaury, pterozaury czy muszlowe głowonogi, takie jak amonity.

Jednocześnie, na terenie dzisiejszych Indii, wybuchały wielkie wulkany.

W najnowszym numerze „Science” Mario Fischer-Gödde z Uniwersytetu w Kolonii w Niemczech i jego 14 współpracowników opisują, jaki to konkretnie meteoryt zasiał takie spustoszenie. Badacze skupili się na jednym pierwiastku: rutenie, należącym do grupy platynowców. Oprócz rutenu, do tej grupy zalicza się także platynę i iryd, który był pierwszym śladem tego uderzenia. Platynowce są bowiem rzadkie na Ziemi, a częste w meteorytach. Naukowcy zmierzyli zawartość rutenu w próbkach pobranych z trzech warstw sprzed 66 milionów lat, z pięciu innych upadków meteorytów z ostatnich 541 milionów lat, a także ze zdarzeń tego typu, które miały miejsce 3,5-3,2 miliarda lat temu. Dzięki temu odkryli, że najsłynniejszy w dziejach meteoryt miał charakter węglanowy i pochodził spoza orbity Jowisza.


Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną