Listopad. Powrót planet

Trwają jedne z najdłuższych nocy roku. Na początku miesiąca Słońce zachodzi o 16:06, a kolejny dzień powitamy dopiero o 6:32. Pod koniec miesiąca nasza gwiazda zniknie pod horyzontem o 15:28, by wynurzyć się nad niego o 7:22. Maksymalna wysokość Słońca nad horyzontem maleje w listopadzie z 23,1° do 16°. Zbliżająca się zima sprawia, że na wieczornym niebie coraz wyżej wznoszą się zimowe konstelacje. Wysoko w jego wschodniej części unosi się Byk. Poniżej, bliżej horyzontu, odnajdziemy groźnego myśliwego, Oriona. Nad północno-wschodnim horyzontem ujrzymy Bliźnięta. Listopad oznacza też nadejście ciekawego roju Leonidów, meteorów wybiegających z konstelacji Lwa. To wpadające w ziemską atmosferę z prędkością ponad 70 km/s niewielkie fragmenty komety 55P/Tempel-Tuttle. Sama kometa porusza się z grubsza między orbitami Urana i Ziemi, powracając w pobliże Słońca co 33 lata. Maksimum roju przewidywane jest na noc z 17 na 18 listopada, niestety w pobliżu księżycowej pełni. Spadające gwiazdy można też podziwiać w poprzedzające ten moment i kolejne noce.

Wędrówki planet

W drugiej połowie miesiąca spróbujmy poszukać wieczornego Merkurego (–0,2^m). Planeta jest jednak bardzo blisko Słońca. Może poczekajmy na lepsze warunki w końcu grudnia? Wenus (–4^m) odnajdziemy wieczorem w gwiazdozbiorze Strzelca. Marsa (–0,3^m) zobaczymy już wieczorem na tle Raka. Jowisz (–2,7^m) jest widoczny praktycznie przez całą noc w Byku. Saturna (0,9^m) możemy obserwować wieczorem w Wodniku. Urana (5,6^m) zobaczymy obok Jowisza w Byku. 17 listopada planeta znajdzie się w opozycji. Neptuna (7,8^m) oglądajmy do późnych godzin nocnych – planeta znajduje się obecnie w konstelacji Ryb. Ceres (9,2^m) dostrzeżemy tylko przez teleskop wczesnym wieczorem w Strzelcu.

Śladem Księżyca i planet

Tuż po zachodzie słońca 5 listopada wąski sierp Księżyca będzie towarzyszył Wenus. 10 listopada Księżyc odwiedzi Saturna w Wodniku. Tydzień później odnajdziemy go koło Jowisza w Byku. 20 listopada Srebrny Glob odwiedzi Marsa w Raku.