Większość gwiazd nie żyje samotnie, lecz w układach podwójnych lub nawet wielokrotnych. Większość gwiazd nie żyje samotnie, lecz w układach podwójnych lub nawet wielokrotnych. ESO/L. Calçada
Kosmos

Jak przeżyć supernową

Nowe odkrycia pokazały, że istnieje mechanizm wybuchu, który umożliwia przetrwanie jej gwiezdnej towarzyszki.

Wybuchy supernowych to jedne z najbardziej energetycznych zdarzeń we Wszechświecie. Eksplodująca gwiazda, zanim jej jądro zapadnie się w czarną dziurę, odrzuca otoczkę o masie nawet kilku mas Słońca z prędkością sięgającą kilkunastu procent prędkości światła, a więc powyżej miliarda kilometrów na godzinę. Nie jest to sytuacja, którą chcielibyśmy podziwiać z bliska. Co jednak, jeśli gwiazda wybuchająca jako supernowa ma gwiezdną towarzyszkę? Dotychczas uważano, że jej szanse na dalszy spokojny żywot nie są zbyt duże – prawdopodobnie zostanie ona odarta z zewnętrznych warstw, a jeśli supernowa wybuchnie niesymetrycznie, może wręcz wylecieć z macierzystego układu jak kosmiczny odrzutowiec.

A jednak badacze przeszukujący katalog Gaia odnaleźli w nim aż dwie czarne dziury, którym towarzyszyły zupełnie normalne gwiazdy. Jak udało im się przetrwać? Obecne hipotezy sugerują, że wymagało to szczególnego zbiegu okoliczności: presupernowa musiała przed wybuchem odrzucić sporo gazu w formie wiatru gwiazdowego, dzięki czemu w trakcie wybuchu kosmiczny podmuch nie był aż tak silny. Jak widać – niektórym się udaje…


Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Wiedza i Życie 1/2025 (1081) z dnia 01.01.2025; Sygnały; s. 4