Gomfotery – wymarli kuzyni słoni z Ameryki Południowej – miały cztery ciosy, dwa górne znacznie dłuższe. Gomfotery – wymarli kuzyni słoni z Ameryki Południowej – miały cztery ciosy, dwa górne znacznie dłuższe. SPL / Indigo
Środowisko

Dlaczego znikły południowoamerykańskie trąbowce

Czy to masowe polowania ludzi doprowadziły do zagłady gomfoterów? Wielu naukowców uważa, że tak. Jest też jednak inna hipoteza.

Mieszkańcy Azji, którzy ok. 20 tys. lat temu dotarli do umiarkowanych szerokości geograficznych Ameryki Północnej, powędrowali wzdłuż jej wybrzeży na południe, odkryli nowe lądy i dotarli aż do południowego Chile. Ich najstarsze znalezione tam siedziby liczą 14–15 tys. lat. Znajdują się one w pobliżu nadmorskiej miejscowości Puerto Montt. Archeolodzy od wielu dekad penetrują ten rejon w poszukiwaniu śladów obecności pierwszych indiańskich społeczności łowiecko-zbierackich. Tym razem naukowe śledztwo zaprowadziło ich nad niewielkie górskie jezioro Tagua Tagua, położone kilka kilometrów od wybrzeża Pacyfiku i ok. 50 km na południowy wschód od Puerto Montt.

W tej okolicy już wcześniej znajdowano pozostałości obozowisk myśliwych, pochodzących ze schyłku epoki lodowcowej, która – jak wiemy – dobiegła końca 11,7 tys. lat temu. Tym razem naukowcy z Pontificia Universidad Católica de Chile odkryli stanowisko, gdzie zachowały się kości gomfoterów – krewniaków słoni tworzących odrębną rodzinę wśród trąbowców. Były tam również liczne narzędzia kamienne przeznaczone do sprawiania zdobyczy i rozbierania mięsa. Ich obecność może oznaczać, że natrafiono na resztki lokalnej sezonowej rzeźni sprzed – jak wykazały datowania – ok. 12,5 tys. lat. Pyłki roślin wskazują, że pradawni myśliwi pojawiali się nad jeziorem wiosną i przebywali tu przez całą ciepłą połowę roku, która była też suchsza. Zapewne intensywnie polowali.

Gomfotery były mniejsze od słoni, dzieliły się na wiele linii rozwojowych, a w Ameryce Południowej pojawiły się jakieś 3 mln lat temu. Kilka gatunków zamieszkiwało ją w czasach, gdy przybyli tu pierwsi ludzie. Niedługo potem wyginęły wraz z całą masą innych zwierząt tworzących megafaunę plejstoceńską, do której w Ameryce Południowej należały pięciotonowy leniwiec megaterium, trzymetrowy pancernik glyptodon, kot szablozębny smilodon i dziesiątki innych gatunków. Czy to właśnie masowe polowania ludzi doprowadziły do ich zagłady? Wielu naukowców tak uważa, podkreślając wyraźną zbieżność pomiędzy zniknięciem tych zwierząt a rozpowszechnieniem się w Ameryce Południowej charakterystycznej broni łowieckiej – żłobkowanych grotów, podobnych do rybich płetw ogonowych. Według innej hipotezy głównymi winowajcami były zawirowania klimatyczne na przełomie plejstocenu i holocenu.

Jak się wydaje, takich obozowisk jak nad jeziorem Tagua Tagua było wokół Puerto Montt wiele.


Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Wiedza i Życie 7/2024 (1075) z dnia 01.07.2024; Sygnały; s. 6
Oryginalny tytuł tekstu: "Słoniowe łowy pierwszych Chilijczyków"

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną