Podkast 108. Krzysztof Stereńczak: Leśnik z laserem

Uniwersytet Stanforda i wydawnictwo Elsevier regularnie przygotowują listę naukowców, których publikacje cieszą się największą popularnością, czyli są najchętniej cytowane. Krzysztofa Stereńczka można znaleźć w górnych dwóch procentach, co osoby postronne może nieco dziwić, bo zajmuje się on liczeniem drzew w lesie.

Jest to jednak liczenie dalece nietrywialne, bo oparte na danych teledetekcyjnych, których ilość i jakość rośnie, zwłaszcza odkąd powszechnie stosowanym narzędziem do skanowania lasów stał się lidar (połączenie lasera z teleskopem). Z chwilą jego wejścia do powszechnego użytku geomatyka, czyli nauka zajmująca się przestrzenią, jej mapowaniem, analizowaniem i wizualizowaniem, doznała przyspieszenia.

Leśnicy byli jedną z pierwszych grup zawodowych – a także naukowych – która na nim skorzystała. Żmudne, a nierzadko niebezpieczne pomiary w lesie można było w dużej mierze zastąpić metodami zdalnymi. Płynące z nich strumienie informacji należy jednak później w sprytny sposób przetworzyć.

Stosując m.in. metody sztucznej inteligencji, Stereńczak tworzy cyfrowe bliźniaki lasów. Nie tylko po to, by ułatwić zarządzanie tymi ogromnymi zasobami (drewno było, jest i będzie potrzebne), lecz także po to, by modelować owe systemy i badać możliwe scenariusze ich ewolucji. – Zaczynamy to właśnie robić, tworzyć dynamiczne modele wzrostu – mówi. On sam bada jeszcze głównie większe powierzchnie lasów, ale zaczyna się już skanować i analizować ekosystemy pojedynczych drzew.

Rozmówca pulsara opowiada o lesie, swojej pasji, pracy naukowej i o trudnym wyzwaniu, przed którym stają przedstawiciele jego, szeroko rozumianego, fachu. Leśnicy muszą bowiem odpowiadać na złożone potrzeby społeczne, a te zmieniają się bardzo szybko – dużo szybciej niż sam las. Ostateczna weryfikacja podejmowanych decyzji następuje zaś późno, kiedy ani ich autorów, ani ich krytyków nie ma już wśród żywych.