Ptasi móżdżek sprzed 80 mln lat powrócił wirtualnie

Okaz pochodzi z górnej kredy. Za życia należał grupy Enantiornithes, która wyginęła wraz z dinozaurami. Nie tylko to jest jednak tutaj niezwykłe. Mimo że Enantiornity były liczne w gatunki i świetnie sobie radziły na każdym kontynencie oprócz Antarktydy, nie zachowała się żadna niespłaszczona czaszka z okresu między praptakiem (Archeopteryx) a niektórymi krewnymi dzisiejszych ptaków. Ta przerwa to ok. 60 mln lat. W konsekwencji pytanie o ewolucyjną drogę współczesnych przedstawicieli grupy Aves pozostaje bez odpowiedzi.

Warstwa ze skamieniałościami z południowo-wschodniej Brazylii (stan Sao Paolo) jest najbogatszą znaną lokalizacją. Ma postać małego kamieniołomu (większość skamieniałości znajduje się w warstwie o powierzchni 6 m2 i głębokości 50 cm). Tym samym staje się nieznanym wcześniej „zdjęciem” późnokredowych zwierząt, szczególnie ptaków. Pozwala na wgląd w szkielety i odtworzenie czaszek oraz ich wnętrz. Właśnie dlatego tak wyjątkowy okaz nazwany Navaornis hestiae – ptak wielkości dzisiejszego szpaka, należący do enantiornitów.

Grupa badaczy kierowana przez Luisa Chiappe z Muzeum Historii Naturalnej w Los Angeles w USA i z Universidade de Brasilia w Brazylii opisuje, że czaszka tego pradawnego ptaka jest nieskręcona, zachowana w trzech wymiarach i doczepiona do reszty szkieletu. To pozwoliło uczonym na rekonstrukcję mózgu jej właściciela.

Całość ujawniła, że Navaornis hestiae jest ogniwem pośrednim między praptakiem a ptakami współczesnymi. Prymitywne cechy to np. mały móżdżek i niezbyt rozszerzone kresomózgowie (największa część mózgu, odpowiedzialna za poznanie). Podobieństwa do dzisiejszych ptaków to zaś m.in. bezzębność, duże oczy i wysoka, okrągła czaszka.

Odkrycie pozwala umieścić w czasie i ustawić kolejność, w jakiej pojawiają się znane dzisiaj ptasie cechy.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.