Kiedy niesporczaki stały się niemal niezniszczalne

Mikroskopijne niesporczaki – pulchni, ośmionożni krewniacy stawonogów – są niemal niezniszczalne, a ich nadzwyczajna wytrzymałość mogła, zgodnie z nową analizą ich skamieniałości, pomóc im przetrwać najtragiczniejsze masowe wymieranie w historii Ziemi.

Niesporczaki, zwane z angielska niedźwiadkami wodnymi, potrafią wytrzymać ekstremalne temperatury, mróz, ciśnienie i promieniowanie kosmiczne. Dwie główne linie niesporczaków są w stanie przetrwać w tak zabójczych środowiskach dzięki procesowi zwanemu kryptobiozą, lub anabiozą, podczas którego tracą większość wody i przechodzą w stan zawieszonego metabolizmu.

Znamy na razie jedynie cztery skamieniałe szczątki niesporczaków. Wszystkie zachowane są w bursztynie, w tym dwa wewnątrz bryłki znalezionej w Kanadzie w 1940 roku sprzed 84–72 mln lat. Jeden z tkwiących w niej niesporczaków, reprezentujący gatunek nazwany Beorn leggi, został opisany w 1964 roku. Drugi był zbyt mały, aby go wówczas zidentyfikować, mówi Marc Mapalo, badacz z Muzeum Zoologii Porównawczej na Harvard University.

W ramach nowego badania, którego wyniki opublikowano w „Nature Communications Biology”, Mapalo i jego współpracownicy wykorzystali specjalne, wysokokontrastowe obrazy mikroskopowe, aby odkryć niewidoczne wcześniej szczegóły na pazurkach obu okazów, „które są bardzo ważnymi cechami wyróżniającymi niesporczaki”. Plany budowy ciała niesporczaków niewiele się zmieniały przez miliony lat, więc drobne różnice kształtu pazurków dostarczyły kluczowych informacji na temat pozycji na drzewie rodowym tych uwięzionych w bursztynie skamieniałości, mówi biolożka z University of Chicago Jasmine Nirody (która badała te elementy anatomii niesporczaków).

Autorzy ustalili, że mniejszy okaz należy do nowego rodzaju i gatunku: Aerobius dactylus. Zrewidowali również opis i klasyfikację B. leggi na podstawie wyglądu ich pazurków. Oba gatunki umieszczono w tej samej nadrodzinie niesporczaków Hypsibioidea, a B. leggi przeniesiono do rodziny Hypsibiidae. Ponowna klasyfikacja B. leggi na podstawie wcześniej niewidocznych szczegółów wyjaśniła jego związek z żyjącymi niesporczakami.

Wynikająca z tego ponowna kalibracja drzewa rodowego tych stworzeń pozwoliła naukowcom obliczyć, kiedy najpóźniej rozeszły się dwie linie niesporczaków, które wykazują anabiozę. Ich praca wskazuje, że ta niezwykła odporność pojawiła się u niesporczaków w okresie karbońskim (359–299 mln lat temu), a więc przed śmiercionośnym wydarzeniem znanym jako późnopermskie (lub „Wielkie”) wymieranie, które miało miejsce około 252 mln lat temu. Autorzy sugerują, że anabioza mogła pomóc niesporczakom przetrwać to wydarzenie, które zniszczyło 96% życia morskiego i 70% życia na lądzie.

Ewolucja anabiozy jest trudna do badania, po części dlatego, że skamieniałości niesporczaków są niezwykle rzadkie, mówi Mapalo. Przyszłe odkrycia nowych skamieniałości pomogą ustalić szczegóły dotyczące pojawienia się tej wyjątkowej strategii przetrwania. „Mamy nadzieję, że zachęcimy innych badaczy do uświadomienia sobie, że skamieniałe niesporczaki istnieją i że wiele jeszcze pozostaje do odkrycia” – dodaje Mapalo.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.