Autostrada dinozaurów odkryta w Wielkiej Brytanii
Wszystko było ukryte pod warstwą błota w kamieniołomie Dewars Farm Quarry w Oxfordshire. Pewnego dnia jeden z pracujących tam robotników przypadkowo odkrył nietypowe wybrzuszenia. Powiadomiono naukowców, a ci przystąpili do szczegółowych analiz – ponad 100-osobowy zespół kierowany przez badaczy z University of Oxford i University of Birmingham przeprowadził tygodniowe wykopaliska w czerwcu 2024 r. Przy użyciu dronów i nowoczesnych technologii odsłonięto i udokumentowano ok. 200 śladów.
Dinozaury spacerujące po mokrym błocie lub piasku nad rzeką pozostawiały wyraźne ślady. Jeśli niedługo później przyszła powódź, a naniesiony muł przykrył odciski, była szansa, że przez miliony lat przeobrażą się w skałę. Ujrzeć światło dzienne mogą ponownie pod wpływem erozji – deszczu, wiatru i temperatury lub pod wpływem działalności człowieka.
Wydeptanych przez wielkie gady ścieżek jest pięć (a istnieją już dowody wskazujące na obecność kolejnych w okolicy). Najdłuższa ma ponad 150 metrów. Cztery należą do zauropodów, najprawdopodobniej Cetiosaurus – kuzyna słynnego Diplodocusa, osiągającego nawet 18 metrów długości. Piąta zaś do Megalozaura, pierwszego dinozaura opisanego naukowo – w 1824 r. Ślady roślinożerców i drapieżnika się krzyżują, co prowokuje do zadania pytań: Czy te dinozaury się spotkały, czy wędrowały w tym samym miejscu, ale w innym czasie? A może Megalosaurus podążał za zauropodami i na nie polował? Na te pytania naukowcy dopiero szukają odpowiedzi.
Jednym z najbardziej fascynujących aspektów jest w tym przypadku stan, w jakim tropy się zachowały. „Są tak szczegółowe, że możemy zobaczyć, jak błoto ulegało odkształceniu, gdy stopy dinozaura zagłębiały się i wyciągały – mówi Duncan Murdock z Oxford University Museum of Natural History. – W połączeniu z innymi skamieniałościami, takimi jak nory, muszle i rośliny, możemy ożywić obraz błotnistej laguny, przez którą wędrowały dinozaury”.
Nowe odkrycie łączy się z wcześniejszymi znaleziskami w tym rejonie. W 1997 r. odnaleziono tam ponad 40 zestawów śladów. Niektóre z nich miały 180 metrów długości. Stanowisko uznano za jedno z najważniejszych na świecie i nadano mu status „Obszaru o szczególnym znaczeniu naukowym”. Niestety, jego większość jest dziś niedostępna, a dokumentacja fotograficzna jest ograniczona, ponieważ odkrycia dokonano przed erą aparatów cyfrowych i dronów.
Dzięki nowoczesnym metodom badawczym współczesne odsłonięcia mogą być analizowane z niespotykaną dotąd precyzją. Podczas najnowszych wykopalisk wykonano ponad 20 tys. zdjęć, które będą podstawą do przyszłych badań i rekonstrukcji. „To stanowisko ma jeszcze wiele do zaoferowania i jest istotnym elementem naszego narodowego dziedzictwa geologicznego – stwierdza prof. Richard Butler z University of Birmingham. – Nasze modele 3D umożliwiają dalsze analizy i pozwolą na udostępnienie tego fascynującego fragmentu przeszłości przyszłym pokoleniom”.
W Polsce również odkryto wiele śladów dinozaurów, a szczególnie interesujące są zespoły tropów, czyli tzw. trackways. Jednym z najważniejszych stanowisk jest to w Glinianach w województwie lubelskim, gdzie odnaleziono ponad 2 tys. odcisków stóp dinozaurów sprzed ok. 170 mln lat. Ze względu na swoją skalę i wiek można je porównać do odkrycia w Wielkiej Brytanii.