Teflon na torturach musi się rozpaść
Uchodzą za niemal niezniszczalne. Gromadzą się w środowisku, przenikają do organizmów zwierząt i ludzi. Z tysięcy badań, których są negatywnymi bohaterami, wynika, że mogą zaburzać prawidłowe funkcjonowanie wielu narządów, systemów i tkanek. Długotrwały kontakt z nimi zwiększa ryzyko cukrzycy, chorób tarczycy i wątroby, niektórych nowotworów, szkodzić układowi krążenia, hormonalnemu, rozrodczemu i odpornościowemu. O czym mowa? O syntetycznych polimerach zbudowanych z atomów węgla i fluoru zwanych łącznie per- lub polifluoroalkilami, w skrócie PFAS.
Jednym z pierwszym reprezentantów tej grupy był opatentowany jeszcze przed II wojną światową teflon. Dziś liczy ona kilka tysięcy tworzyw wykorzystywanych w tysiącach produktów – od patelni z powłoką nieprzywierającą przez dywany, tapety, meble, odzież i obuwie po wszechobecne opakowania jednorazowe. Trwałość wiązań węgiel-fluor czyni takie związki z jednej strony bardzo przydatnymi w różnych zastosowaniach, z drugiej – niezwykle trudnymi do zlikwidowania, gdy stają się niepotrzebne. Naukowcy od dekad próbują na nie znaleźć sposób, ale jak dotychczas nic z tego nie wychodziło. Teraz jednak być może jednak jesteśmy u progu przełomu.
W dzisiejszym „Nature” grupa naukowców z University of Oxford twierdzi, że opracowała sposób na rozbijanie polimerowych cząsteczek PFAS. Zespół pod kierunkiem Véronique Gouverneur przeprowadził serię eksperymentów, podczas których w stalowym naczyniu umieszczano po kolei różne związki, w tym teflon, a następnie dodawano do nich różne rodzaje fosforanu potasu, po czym taką mieszanką potrząsano szybko przez dłuższy czas. Cierpliwie testowano różne kombinacje składników i dobierano czas eksperymentu. Najskuteczniejsze okazało się zastosowanie fosforanu potasu o wzorze K3PO4 i potrząsanie zestawem przez trzy godziny z częstotliwością 35 cykli na sekundę (35 herców). Takiej mechaniczno-chemicznej tortury nawet PFAS nie wytrzymywały i rozpadały się, przekształcając się w związki fluoru. Te – jak zauważają autorzy badań – można ponownie wykorzystać, na przykład w przemyśle szklarskim, ceramicznym, czy metalurgicznym. Byle już nie do produkcji tworzyw sztucznych.
Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.