Przepływ treści pokarmowej u krowy. Żwacz (fioletowe strzałki) to pierwszy i największy z trzech przedżołądków. Dzięki bakteriom i pierwotniakom dochodzi tu do wstępnego trawienia pokarmu roślinnego. Efektem ubocznym jest m.in. produkcja metanu. Przepływ treści pokarmowej u krowy. Żwacz (fioletowe strzałki) to pierwszy i największy z trzech przedżołądków. Dzięki bakteriom i pierwotniakom dochodzi tu do wstępnego trawienia pokarmu roślinnego. Efektem ubocznym jest m.in. produkcja metanu. Shutterstock
Struktura

Szczepionka przeciwmetanowa dla krów

Czy pomoże zatrzymać zmiany klimatyczne?

Ekstremalne zjawiska pogodowe, będące następstwem zmian klimatycznych, takie jak susze, powodzie, upały czy trąby powietrzne, wywierają niebagatelny wpływ na życie ludzi i zwierząt. Naukowcy na całym świecie głowią się, w jaki sposób zatrzymać ten niepokojący proces, którego głównymi winowajcami są nie tylko przemysł i transport, ale też hodowla zwierząt, głównie przeżuwaczy – bydła, owiec i kóz. Wszystko z powodu powstającego w przewodzie pokarmowym tych zwierząt metanu. Jest on produktem ubocznym fermentacji pokarmu roślinnego w żwaczu (część żołądka), prowadzonej przez bakterie symbiotyczne, tzw. metanogeny. Do emisji gazu dochodzi głównie wtedy, kiedy zwierzęciu się odbija. Szacuje się, że przeżuwacze dzikie i hodowlane produkują go 80 mln t rocznie, co stanowi ok. 22% całkowitej światowej emisji tego gazu. Eksperci z Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa ONZ alarmują, że ogrzewa on atmosferę mniej więcej 30 razy silniej niż dwutlenek węgla.

Wcześniejsze próby ograniczenia produkcji metanu przez zwierzęta opierały się na zastosowaniu odpowiedniej diety lub specyficznych związków chemicznych. Teraz amerykańska firma ArkeaBio opracowała innowacyjną szczepionkę, która zmniejsza jego emisję o 12,9% przez 105 dni. Stymuluje ona układ odpornościowy zwierząt do produkcji przeciwciał unieszkodliwiających metanogeny. Po 56 dniach zwierzętom podaje się dawkę przypominającą. Na razie testy przeprowadzono na 5 krowach i nie zaobserwowano żadnych skutków ubocznych. Wyniki zaprezentowano na tegorocznym zjeździe American Society of Animal Science w Calgary (Kanada). W czerwcu br. wystartował drugi etap badania, obejmujący 14 zwierząt, który ma potwierdzić skuteczność i powtarzalność technologii. Miarą jej sukcesu byłaby redukcja emisji metanu o 15–20% utrzymująca się przez 3–6 mies. Naukowcy szacują, że szczepionka może trafić na rynek już za 3 lata. Mają nadzieję, że zrewolucjonizuje rolnictwo i stanie się istotnym narzędziem w walce z globalnym ociepleniem.

Wiedza i Życie 9/2024 (1077) z dnia 01.09.2024; Sygnały; s. 10