Pulsar patronuje. 28. Festiwal Nauki w Warszawie

Festiwal Nauki w Warszawie trwać będzie od 20 do 29 września 2024 r. Wśród jego wydarzeń znajdziemy wykłady, debaty, wystawy, pokazy, konkursy, wycieczki naukowe, warsztaty czy gry edukacyjne, a tzw. „otwarte drzwi” do instytucji badawczych pozwolą uczestniczyć w codziennej pracy naukowców (przygotowano także możliwość zwiedzania i uczestnictwa w niektórych programach online). „W tym roku pragniemy ponownie stworzyć atmosferę naukowego święta. Jesteśmy przekonani, że udział w Festiwalu Nauki pomoże lepiej zrozumieć otaczający nas świat, a także pozwali dowiedzieć się, na jakie pytania nauka szuka teraz odpowiedzi” – zaznacza dr Zuzanna Toeplitz, dyrektorka wydarzenia.

W ramach festiwalu odbędą się także specjalne debaty, zorganizowane przez Radę Programową:

• „Neutralność klimatyczna – paląca sprawa”, która będzie dotyczyła wyzwań i rozwiązań związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej, kluczowej dla zapewnienia bezpiecznej przyszłości dla kolejnych pokoleń. 20 września o godz. 18 w Audytorium Starej Biblioteki UW, Krakowskie Przedmieście 26/28.
  
  
• „Biologia wśród gwiazd – czym zajmują się astrobiolodzy?” mająca odpowiedzieć na pytania: Czym jest astrobiologia? Czy istnieje życie poza Ziemią? Jakie są najnowsze odkrycia w poszukiwaniu egzoplanet? 21 września o godz. 17 w Audytorium Starej Biblioteki UW, Krakowskie Przedmieście 26/28.
  
  
• „Falujące społeczeństwo obywatelskie”, w której uczestnicy szukać będą odpowiedzi o tym, jaka jest kondycja polskiego społeczeństwa obywatelskiego. A także co współcześnie odpycha ludzi od zajmowania się sprawami publicznymi, a jakie sytuacje skłaniają obywateli do podejmowania wspólnych działań. 22 września, godz. 17 w Audytorium Starej Biblioteki UW Krakowskie Przedmieście 26/28.
  
  
• O zachodzących zmianach geopolitycznych i globalnym miejscu Unii Europejskiej, która będąc niezbywalną częścią zarówno układu euroatlantyckiego, jak i euroazjatyckiego, nie powinna opowiadać się po żadnej ze stron w konfliktogennej rywalizacji USA – Chiny. 27 września o godz. 18 w Auli prof. Jana Baszkiewicza, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW, Krakowskie Przedmieście 26/28.
  
  
• „ChatGPT, Gemini i reszta: maszynki do generowania napisów czy wypowiadający się inteligentny byt?”. 28 września, godz. 17 w Auli prof. Jana Baszkiewicza, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW, Krakowskie Przedmieście 26/28.
  
  
• „Czy uczony jest artystą? Jaka jest relacja między nauką a sztuką?”. Podczas tej ostatniej debaty zaplanowanej na 29 września o godz. 17, eksperci odpowiedzą na pytania: Czym różni się uczony od artysty? Czy w nauce kryterium piękna (teorii) odgrywa rolę, a w sztuce kryterium naukowej prawdy? Jakie są źródła inspiracji uczonych? W trakcie tego wydarzenia wręczona zostanie nagroda Złotej Róży za najlepszą książkę popularnonaukową ostatnich 12 miesięcy.

Pulsar zaprasza podwójnie

W sobotę, 21 września – w Dzień Nauki – w Kampusie Głównym Uniwersytetu Warszawskiego (ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, Stara Biblioteka, sala nr 107. Wstęp wolny) pulsar zaprasza na dwa spotkania, niedługo po Marszu dla Nauki, który zaplanowano na godz. 12.

Godz. 14 „Pnie, gałęzie, patyki. Czy faktycznie wszystko zaczęło się od kamienia?” Prowadzenie: Katarzyna Czarnecka, rozmówczyni: Agnieszka Krzemińska

Słabością tego niezwykle wszechstronnego materiału jest jego nietrwałość – stąd właśnie przekonanie, że mieszkańcy jaskiń stawiali głównie na kamień. Tymczasem równie często sięgali po drewno. Nie tylko po to, by wykonać narzędzia czy zbudować sobie bezpieczne schronienie, lecz przede wszystkim, by się ogrzać. Niewykluczone, że ludzie wędrowali nie tyle za zwierzyną, ile w poszukiwaniu odpowiedniego materiału na opał i narzędzia. Z czasem nauczyli się nawet dbać o lasy i konkretne drzewa, które dawały im owoce oraz korę, młode giętkie gałązki i pnie na budowę bardziej skomplikowanych konstrukcji, jak mosty, pułapki na zwierzęta czy tratwy.
Najnowsze metody badawcze sprawiają, że coraz częściej znajdują się materialne dowody na to, że nasi przodkowie byli uzależnionymi od drewna mistrzami ciesiołki, wierzącymi, że od drzewa wszystko się zaczęło, dlatego w jego koronach mieszkają duchy przodków i bogowie, a ich korzenie sięgają zaświatów.

Godz. 15.30 „Skromność, nieśmiałość, monogamia. Czy tym cnotom rzeczywiście hołdują samice?” Prowadzenie: Katarzyna Czarnecka, rozmówczyni: Marta Alicja Trzeciak

W świecie przyrody samce są aktywne, dominujące i namiętne, a samice bierne, uległe i nieśmiałe. Za wyjątkiem przedstawicielek błękitników rudogardłych, które z jednym samcem zakładają gniazdo, a z innym płodzą potomstwo. I wilsonek żółtolicych, które po zmroku zostawiają za sobą stałego partnera i szukają chętnego do przygodnej kopulacji. No i golców pustynnych tworzących społeczeństwa kastowe dowodzone w niepodzielny sposób przez jedną królową mającą wyłączne prawo do rozrodu oraz najlepszej żywności. A, i jeszcze hien, lemurów katta, orek, słoni i bonobo, u których panuje matriarchat i żeńskie przywództwo nad stadem. I może jeszcze królic owulujących dopiero po seksie z przynajmniej jednym partnerem.
Coś dużo tych wyjątków, prawda? To jak to w końcu jest? Samice – oraz kobiety, bo o nich także będzie mowa – są tylko tłem ważnych wydarzeń, czy raczej ich centrum?

Organizowane po raz drugi Dzień Nauki odbędzie się także w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej (22 września), a w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (28 września).

Co jeszcze na Festiwalu Nauki w Warszawie?

Poza wydarzeniami podczas Dnia Nauki, UW organizuje także spotkania – dyskusję o rządach ekspertów, wykorzystania sztucznej inteligencji w handlu, warsztaty z projektowania roślin czy filozoficzną grę terenową. Z kolei Politechnika Warszawska zaprasza m.in. na Festiwal Młodych Inżynierów czy na Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa, gdzie Goście zapoznają z budową kokpitu współczesnego samolotu pasażerskiego Boeing 737 MAX oraz na warsztaty modelarskie - samodzielne składanie modelu szybowca PW-5 Smyk.

Współorganizatorami wspierającymi Festiwal finansowo i organizacyjnie, poza wymienionymi wcześniej, Uniwersytetem Warszawskim i Politechniką Warszawską, są także: Warszawski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Szkoła Główna Handlowa, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Uniwersytet SWPS oraz Akademia Leona Koźmińskiego.

W ramach festiwalu również pracownicy i studenci innych stołecznych uczelni, instytucji i ośrodków naukowych organizują swoje wydarzenia popularnonaukowe – w różnych grupach wiekowych i niekoniecznie wymaganym zaawansowaniu w poruszanej tematyce. Wydarzenia odbywają się tam, gdzie pracuje się naukowo: w pracowniach, laboratoriach, salach seminaryjnych i doświadczalnych.