Ludzie z mrówkami nie wygrają? Eksperyment intrygujący, wnioski oczywiste

Eksperyment wykazał, że owady radzą sobie znacznie lepiej w grupach niż indywidualnie. Tyle że komunikacja feromonami, kluczowa dla mrówek w innych sytuacjach, w tym przypadku była nieprzydatna. Feromony nie przenosiły informacji o rozmiarze obiektu ani o konieczności zmiany jego ułożenia. Zamiast tego, owady komunikowały się więc za pomocą sił wywieranych na obiekt. Dzięki prostym zasadom współpracy większe grupy mrówek mogły skutecznie go transportować, efektywnie przeszukiwać otoczenie i odnajdywać wyjścia.

W przypadku ludzi skuteczność była odwrotna. Pojedyncze osoby zazwyczaj radziły sobie bardzo dobrze dzięki umiejętności analizowania sytuacji i planowania kolejnych kroków. W grupach efektywność spadała. Szczególnie w tych, w których wprowadzono ograniczenia w komunikacji, które polegały na zakazie rozmów i gestykulacji – uczestnicy nosili maski i okulary zasłaniające oczy, co uniemożliwiało przekazywanie informacji niewerbalnych. W efekcie grupy musiały polegać wyłącznie na – podobnie jak mrówki – nacisku na obiekt.

Zjawisko to skutkowało wybieraniem najprostszych rozwiązań, które często prowadziły do błędów. Utrudnienia w wymianie informacji powodowały, że grupy nie były w stanie skonsultować się i wypracować optymalnej strategii. Decyzje podejmowano szybko, co z jednej strony ograniczało czas potrzebny na działanie, ale z drugiej często prowadziło do suboptymalnych rozwiązań. Uczestnicy zdawali się ignorować bardziej skomplikowane, ale potencjalnie skuteczniejsze opcje, na rzecz oczywistych i łatwych do osiągnięcia celów.

Choć wyniki są ciekawe, ich znaczenie praktyczne jest ograniczone. Mrówki i ludzie rozwiązują problemy w różny sposób, zgodnie z wykształconymi w toku ewolucji strategiami. Proste zasady działania mrówek umożliwiają efektywną współpracę, nawet gdy pojedyncze osobniki nie mają pełnego obrazu sytuacji. Ludzie, choć bardziej skomplikowani, napotykają problemy związane z różnicami indywidualnych opinii i ograniczeniami komunikacyjnymi. Dlatego uzyskane wnioski są dość oczywiste. Trzeba jednak przyznać, że był to eksperyment ciekawy i przeprowadzony rzetelnie.