W czym skaczące geny pomagają ciężarnej
W genomie człowieka i wielu innych ssaków znajdują się ruchome fragmenty genomu, które od czasu do czasu przeskakują z jednej lokalizacji DNA do innej. Nazywane są transpozonami lub retrotranspozonami. W tym pierwszym przypadku geny wycinają się z nici DNA i od razu bezpośrednio „wklejają się” w inne jej miejsce. W tym drugim – przechodzą również etap pośredni: z DNA przepisują się na RNA, a później ponownie na ten pierwszy nośnik.
Sięgnij do źródeł
Badania naukowe: Retrotransposons are co-opted to activate hematopoietic stem cells and erythropoiesis
Autorzy pracy w „Science” wykazali, że retrotranspozony „budzą się”, gdy kobieta zachodzi w ciążę. Ta aktywacja pobudza do działania macierzyste komórki hematopoetyczne, czyli „części zapasowe” zlokalizowane w śledzionie i szpiku kostnym. Różnicują się one w erytrocyty i tym samym zwiększają liczbę czerwonych krwinek w krążeniu. Taki mechanizm jest bardzo przydatny dla ciężarnej, która – szczególnie na ostatnim etapie rozwoju płodu – potrzebuje więcej krwi i erytrocytów, by móc skutecznie zaopatrywać w tlen i substancje odżywcze rozwijający się w jej ciele organizm.
Uczeni wykorzystali dwa podejścia, by dowieść, że retrotranspozony pełnią kluczową funkcję w hiperprodukcji erytrocytów. Po pierwsze, wykazali, że u kobiet, które otrzymują leki hamujące enzym odwrotną transkryptazę (czyli uniemożliwiające przepisywanie RNA na DNA) dochodzi do spadku poziomu hemoglobiny i rozwoju anemii. Po drugie, udowodnili, że u ciężarnych myszy, które zostały genetycznie zmodyfikowane tak, by retrotranspozony nie oddziaływały na komórki hematopoetyczne, dochodziło do spadku produkcji erytrocytów. To samo zaobserwowano, gdy zwierzętom laboratoryjnym podano leki (te same, co u kobiet inhibitory odwrotnej transkryptazy).
Opisane odkrycie jest nie tylko wartościowe poznawczo – może mieć też zastosowanie kliniczne. Autorzy badania sądzą, że retrotranspozony mogłyby być w przyszłości wykorzystywane np. do terapii anemii ciężarnych.
Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.