Podkast 129. Anita Florkowska: Komórki macierzyste – superbohaterki gotowe do działania

– Nazywam je zawodniczkami rezerwowymi w organizmie – mówi gościni pulsara. Komórki macierzyste zrywają się z ławki zawsze, gdy inne potrzebują pomocy. To one naprawiają mikrouszkodzenia tkanek, w tym mięśni szkieletowych, które szczególnie interesują Anitę Florkowską.

Unikatowe zdolności pozwalają myśleć o obsadzaniu komórek macierzystych w roli kluczowych elementów medycyny regeneracyjnej. Na razie głównie w laboratoriach, bo molekularne i genetyczne szczegóły procesów, którym podlegają i w których biorą udział, nie są jeszcze przebadane na tyle, by dziś móc mówić o powszechnych zastosowaniach klinicznych.

To się jednak zmienia. Nowe technologie umożliwiają nie tylko hodowanie komórek na specjalnych biochipach symulujących warunki zbliżone do panujących w organizmie, ale i łączenie owych chipów w układy wielotkankowe. I to nie tylko w dwóch, ale w trzech wymiarach. Poznamy dzięki nim również – ma nadzieję Florkowska – fukcję, jaką pełnią w nieuleczalnych dziś chorobach, takich jak rdzeniowy zanik mięśni (SMA).

Nie należy jednak przypisywać komórkom macierzystym mocy cudownych, co zdarza się zarówno mediom, jak i praktykom wątpliwych lub wręcz szkodliwych terapii. Nie wszystkie są sobie równe, nie wszystkie dysponują nieograniczonym potencjałem różnicowania się i – nawet one – się starzeją. – Obrosły w wiele mitów – mówi badaczka.

Temu między innymi – demontażowi nieuprawnionych opinii oraz szerzeniu wiedzy o gotowych do rzucenia się w wir akcji zawodniczkach z ławki rezerwowych – poświęcony jest UniStem Day, Dzień Komórki Macierzystej, w którego polskiej edycji udział brała nasza rozmówczyni. A my, pulsar, patronowaliśmy wydarzeniom, które z tej okazji rozgrywały się w Międzynarodowym Instytucie Mechanizmów i Maszyn Molekularnych PAN (IMol).